شاید این جمله بقراط شروع خوبی برای این بحث باشد: پرهیز به افراد سالم امکان می‌دهد، سلامتی خود را حفظ کنند و به آنها که سلامتی خود را از دست داده‌اند، اجازه می‌دهد تا آن را دوباره به دست آورند
Free Stock Photography, © Melinda Nagy
کمتر پدیده‌ای را می‌توان یافت که همانند اعتیاد، جوامع بشری را مورد تهدید قرار داده باشد. پدیده اعتیاد به موادمخدر مسأله‌ای جهانی است که همه کشورها به نوعی با آن درگیرند و هر یک با توجه به زیرساخت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود، راه‌حل‌هایی را برای برخورد با این معضل برمی‌گزینند. یکی از مهم‌ترین معضلات اجتماعی جهان امروز، مسأله اعتیاد به موادمخدر است. براساس آمارها و گزارش‌های نهادها و سازمان‌های جهانی همچون سازمان بهداشت جهانی، به موازات پیشرفت جوامع، نیازها، گرایش‌ها و الگوهای رفتاری جوانان نیز دچار تغییر و دگرگونی شده و الگوی سوءمصرف موادمخدر در میان جوانان در همه جهان به سرعت از سنتی به صنعتی در حال تغییر است
در جامعه‌شناسی مسائل و آسیب‌های اجتماعی، سه مفهوم اساسی ساختار اجتماعی، شبکه روابط اجتماعی و رفتار و عمل اجتماعی مطرح است. بر این اساس می‌توان سوءمصرف موادمخدر صنعتی را نیز در سه سطح کلان، میانه و خرد بررسی کرد. همچنین می‌توان نظریه‌های مطرح شده در این زمینه را نیز در این سه سطح قرار داد، به گونه‌ای که نظریه‌های دورکیم و پارسونز در سطح کلان، نظریه‌های ساترلند و مرتون در سطح میانه و نظریه استیون گلد در سطح خرد جای می‌گیرند. البته نکته اساسی آن است که دسته‌بندی این عوامل به صورت نظری است و هر یک از این عوامل را می‌توان در سطوح دیگر نیز قرار داد. البته بدیهی است که این سطوح در ارتباط متقابل با یکدیگر قرار دارند و هر یک از این سطوح هم اثرگذارند و هم اثرپذیر